Salvador Dali Biyografi

11 Mayıs 1904  23 Ocak 1989 Salvador Felipe Jacinto Dalí Domènech Marquis of Pubol 11 Mayıs 1904te Figueres, İspanyada doğmuştur.

20. Yüzyılın en önemli sanatçılarından olan Salvador Dali sürrealist bir ressamdır. Ailenin ilk oğlan çocuğu, ağabeyi Salvador 9 aylıkken hastalıktan ölmüş ardından doğan oğullarına da Salvador adını koyan aile, yeni doğan bebeklerinin ölen çocuklarının reenkarnasyonla yeniden dünyaya geldiğini düşünmüşlerdir.

Bu konu hakkında Dali ise sonraları şunları söylemiştir: '' 2 su damlası kadar birbirimize benziyorduk fakat yansımalarımız farklıydı... Dalinin ayrıca bir kızkardeşi de vardır ve ağabeyi ile geçirdiği çocukluk yılları hakkında 1949 yılında bir kitap yazar. Dali, bir resim okuluna kaydolur ve 1916 yılında Cadaquéste, ailece geçirdikleri bir yaz tatilinde tanıştığı ressam Ramon Pichot ile modern resimi keşfeder.

Ertesi yıl babası, evlerinde oğlunun karakalem resimlerini sergiler. Dali, ilk sergisini 1919da Figueres Belediye tiyatrosunda gerçekleştirir. 1921de Dalinin annesi göğüs kanserinden ölür. Annesinin ölümü Daliyi derinden yaralar. Babası, bir süre sonra merhum eşinin kızkardeşiyle evlenir.

1922de Dali Madritde bir öğrenci yurduna yerleşerek San Fernando Güzel Sanatlar Okuluna kaydolur. Öğrencilik yıllarında kübizm etkisiyle yaptığı resimleri ile diğer öğrenciler arasından sivrilmeyi başarır.

Bu okulda ünlü şair Federico García Lorca ile yakın arkadaş olur ve hatta aralarında aşk dedikoduları çıkar. Yine bu dönemdeki yakın başka bir arkadaşı ise yönetmen Luis Buñueldir.

Dali, 1926da sınavlardan kısa bir süre önce, kendisini imtihan etmeye hiç bir hocanın yeterli olamayacağını söylediği için okuldan atılır. Aynı yıl Parise ilk gidişinde Pablo Picasso ile tanışır. Picasso, Dalinin methini Joan Miródan duymuştur. Bunu izleyen yıllarda Dali, birçok tablosunu Picasso ve Mirónun etkisiyle yapar.

Dali 17. Yüzyıl ustalarından Diego Velázquez gibi bir bıyık bırakır ve bu onun stili haline gelir. 1929 yılında Dali, sürrealist film yönetmeni Luis Buñuel ile Un chien andalou (An Andalusian Dog) adlı kısa filmi çeker.

Yine aynı yıl sonraları karısı olacak Gala (Helena Dmitrievna Deluvina Diakonova) ile tanışır, Dali artık resmi olarak Montparnassedeki sürrealist gruba katılır ve profesyonel sergileri olur. 1931 yılında Dali, en ünlü tablolarından biri olan The Persistence of Memoryi yapar.

Dali, 1929da beraber yaşamaya başladığı Gala ile 1934te evlenir. 1936da Salvador Dali Uluslararası Londra Sürrelaist Sergisine katılır. İspanyada Francisco Franco başa geçtiğinde, Dali yeni rejimi destekleyen entelektüeller arasında yer alır ve bu sebeble sürrealist gruptan atılır.

dolar delisi olmakla suçlar. Bu sataşmalar Dalinin ölümüne dek sürer. Avrupada II. Dünya Savaşı patlak verdiğinde Dali ve Gala A.B.D.ye taşınır, orada 8 yıl yaşarlar. 1942de The Secret Life of Salvador Dalí adlı otobiyografisini yayımlar. 1949 yılında Dali, çok sevdiği İspanyaya geri döner.

Holografiyi sanatsal açıdan kullanan ilk sanatçılardandır. Andy Warhol gibi genç sanatçılar Dalinin pop arttaki önemli etkisinden sıkça bahseder. Dali II. Dünya Savaşı sonrası döneme Hiroshima şoku sebebiyle Nükleer Mistisizm olarak adlandırır.Bu dönemden eserleri arasında La Gare de Perpignan, 1965, ve Hallucinogenic Toreador bulunur.

1960da Dali, doğduğu şehir Figuereste kuracağı Dali Tiyatrosu ve Müzesi projesi üzerine yoğunlaşır. 1982de İspanya Kralı Juan Carlos, Daliye Pubol Markizi ünvanını verir. Ardından Dali bunun karşılığında bir resim (Head of Europa) hediye eder.

Gala 10 Haziran 1982'de öldüğünde Dali yaşama isteğinin çoğunu kaybeder ve intihara kalkışır. Pubolda bir şatoya taşınır ancak şatodaki yatak odasında yangın çıkar her ne kadar suikast girişimi iddiası çalışanları tarafından reddedilse de Dali kurtulur ve Figuerese geri döner ve 23 Ocak 1989da kalp yetmezliğinden ölür.

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), Akbank'ın sponsorluğunda ve Gala-Salvador Dalí Vakfı'nın işbirliğiyle, 20. yüzyılın en önemli sanatçılarından, sürrealizm akımının temsilcisi Salvador Dalí'yi ağırlıyor.

Salvador Dalí'nin kapsamlı bir retrospektifi niteliğini taşıyacak sergide; yağlıboya tablolar, çizimler ve grafiklerden oluşan 270 eserin yanı sıra, el yazmaları, fotoğraflar ve çeşitli dokümanlar yer alacak.

Gala-Salvador Dalí Vakfı koleksiyonuna ait eserlerle, vakıf dışında gerçekleştirilen en büyük geçici sergi olma özelliğini taşıyacak sergi, 20 Eylül 2008 - 20 Ocak 2009 tarihleri arasında izlenebilecek.

Serginin küratörü Montse Aguer Teixidor, İstanbulluların Salvador Dalí'yi ve onun olağanüstü sürreel dünyasını sergi sayesinde daha yakından tanıyacak olmasının altını çiziyor: ''Sergi, eşsiz, yenilikçi, yetenekli ve farklı bir sanatçı olan Salvador Dalí'yi, ilk kez İstanbullularla buluşturacak. Bu evrensel ve provokatif sanatçının düşüncelerini, saplantılarını, ikonografisini ve olağanüstü sürreel dünyasını herkesin anlayabilmesini, daha yakından tanımasını sağlamayı amaçlıyoruz.''

Yapım Ekibi: Tuba Kocakaya, Kemal Hamamcıoğlu
Röportaj: Kemal Hamamcıoğlu
Kamera: Mehmet Arslan
Montaj: Kemal Hamamcıoğlu