Gerard Carıs  ‘Beşgencilik’
19 EYLÜL - 27 EKİM 2012
Kuad Galeri

Kuad Galeri 1925 Maastricht doğumlu Hollandalı sanatçı Gerard Caris’in yapıtlarından “Beşgencilik" başlıklı bir kesit sunuyor.

Caris’in özyaşam öyküsünde II. Dünya Savaşı’nda Japonya’da askerlik, 1947-1957 arasında Uzak Doğu’da çalışma, 1957-1960’da New York Üniversitesi’nde sanat ve felsefe eğitimi, Arap çöllerinde petrol mühendisliği gibi süreçler var. Caris, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi’nde 1967’de felsefe doktorası, 1969’da sanat yüksek lisansı aldı. Sanatçı, özellikle beşgen (pentagon) geometrisi, oniki yüzlü şekiller (dodecahedron) ve bu geometrinin görsel ve mekânsal karşılıklarını içeren heykeller, kabartmalar, resimler, grafik işler ve çizimler gerçekleştiriyor.

Caris, yapıtlarının başlangıç sürecini şu şekilde açıklıyor: Beşgencilik, bütün dallarıyla çok çeşitli yoldan irdelenen ve açıklanan beşgen ve ona ilişkin geometri odağında yeni bir görsel dil olarak sunuluyor.Antik çağlardan bu yana bildiğimiz, bir kısmı anlaşılabilir ama çoğu anlaşılmaz nedenle ihmal edilmiş olan beşgen konusunda yaptığım araştırmalar ve sanatsal pratik yalnız inanılmaz ölçüde bir esneklik içeren biçimin değil, aynı zamanda biçimci bilim kuramında olanaksız olmanın yanı sıra yasak olarak da açıklanan yeni bir yapısal kompozisyon olanağının anahtarını da gün ışığına çıkarttı. Bilimin, sonsuz ve düzenli birleşenlerin ve bunların mekânsal karşılıklarının olanaksızlığını açıklaması nedeniyle, düzenli beşgen simetrilere çevrilebilen simetrilerin olanaksızlığının da sanat ve tasarım dünyası tarafından körlükle kabul edildiği anlaşılıyor, araştırmalarıma başladığım 1968 yılında, beşgenli - ya da onun mekânsal karşılığı olan oniki yüzlü - sonsuz yapıların varlığı henüz kanıtlanmamıştı.Sezgisel olarak kendiliğinden bir kompozisyonla Beşgenin Yaradılışı başlığı altında işe başladım ve Kandinsky’nin noktadan çizgiye, çizgiden biçime kuramının tersine, ben bu tek biçimle (beşgen) ve onun mekânsal bileşeni olan oniki yüzlü şekillerle (dodecahedron) doğrudan çokyüzlüler (polyhedron) üretmeye başladım.

1968’den bu yana Bonnefantenmuseum, Maastricht; Parsons School of Design, New York NY; Museum voor Hedendaagse Kunst, Utrecht; Stadtmuseum Ratingen; Wilhelm-Hack-Museum, Ludwigshafen; Kunsthalle, Bremen; Museum für Konkrete Kunst, Ingolstadt; Stedelijk Museum, Amsterdam gibi büyük müzelerde ve çok sayıda sanat galerisinde kişisel sergiler açmış ve yine ABD ve AB müze ve sanat merkezlerinde grup sergilerine katılmış olan Caris’in yapıtları kavram ve estetik açısından Konstrüktivizm ve Op Art gibi modernist akımlarda ve bilim ve teknolojinin sanat ile kesiştiği alanda temellenirken, sunduğu zengin çeşitlilik ve çözümsel yaklaşım bu altyapının post-modern uygulama örneklerini oluşturuyor.

Sergi, hem Hollanda’nın bu kıdemli sanatçısının 1960’lardan günümüze oluşturduğu sanat anlayışını İstanbul sanat ortamına tanıtmak hem de sanatçının da belirttiği gibi, bu yapıtların İslam sanatlarında sanatçıların geometri ve matematik kullanarak oluşturdukları süslemelere denk düşen karşılıkları açısından Hollanda ve Türkiye 400. Yıl kutlamalarındaki kültürel ve sanatsal ilişkilerin önemini vurgulamak amacını taşımaktadır.

Müzik:Müzikotek