Engel Tanımayan Sanatçılar | Yazan Fulden Karayel Okumuş

Hayatta bakarsanız aslında hiçbir şeye engel yok, böyle de olmalı. Engeller hayatın ritmini yakalamaya engel olamaz. En büyük engel, engellenmektir. Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık %15’i engelli bireylerden oluşuyor. Yani dünyada 1 milyar engelli var. Türkiye’de ise Ulusal Engelli Veri Taban’ına göre engelli birey sayısı 1.559.222. (Ancak resmi olmayan rakamlara göre %13 düzeyinde, 9 milyon olduğu söyleniyor)

Öyle ki bedensel engelin sanat aşkına engel olmadığını ispat eden dünyaca ünlü bazı sanatçılarımız var. Ağızlarıyla ya da ayaklarıyla fırça tutarak birbirinden güzel eserlere imza atıyorlar. Antje Kratz’dan Lars Höllerer’e, Markus Kolp’tan Stanislaw Kmiecik’e kadar birbirinden değerli isimlerden bahsediyorum. 

Antje Kratz

Frankfurtta yaşayan Kratz, çocukluğundan beri sağ ayağıyla resim yapıyor. En büyük aşkı, Toskana manzaralarını tuvale aktarmak.

Lars Hollerer

Höllerer, 1991’de geçirdiği bir trafik kazası sonucu felç oldu. Ağzıyla çeşitli resimler yapıyor ve genellikle resimlerinde doğayı anlatıyor.

Markus Kolp

17 yaşındayken motosiklet kazası geçiren Markus Kolp felç oldu. Ama boş durmayı hiçbir zaman sevmedi. Hayatla yeniden bağ kurmak için fırçayı dişlerinin arasına alarak tablolar yapmaya başladı.

Stanislaw Kmiecik

Stanislaw Kmiecik’ in doğuştan kolları yok. Günlerini resim yaparak geçiren Kmiecik, fırçayı ayaklarıyla tutuyor. Doğa’yı resmetmeyi çok seviyor.

Örneğin ; Ampülü bulan adam olarak tanıdığımız Edison da işitme engellidir. Umutsuzluğa düşmek yerine yalnızlığını sayısız deneyle telafi eden mucidin, sadece ampül için bile iki binin üstünde deney yaptığı rivayet edilir. 2500’e yakın buluşunsa patentini alacak kadar başarılı bir kariyeri olmuştur. Ya da 1801’de işitme problemleri yaşamaya başlayan efsane Beethoven, 1817’de tamamen sağır olmuş ama bu durum müzik hayatını hiç mi hiç etkilememiş. Hatta dünyaca ünlü 9. Senfonisini sağırlık döneminde bestelemiştir.

İşte Engellerine Engel Tanımayan Sanatçılar

Fatemah Hammami Nasrabadi 

İranlı Nasrabadi, %85 engelli olup sadece ayaklarını kullanarak resimler yapıyor. Bugüne kadar Charlie Chaplin’den Selena Gomez’e kadar bir çok ünlü ismin portrelerini çiziyor. Aynı zamanda Hayvan ve Manzara görüntülerini çizmeyi çok seviyor. İşte Engelin sanat aşkına engel olmadığı görüntüler;

Eşref Armağan

Eşref Armağan, doğuştan görme engelli bir ressamdır. Hayatı boyunca görmediği şeylerin maketlerine dokunup parmak uçlarıyla emin olduktan sonra resimlerini yapmıştır. Hatta ‘’The Colours of Darkness’’ ödüllü belgeseline konu olmuştur. Hiç görmediği şeyleri resmetme yeteneği üzerine Harvard Üniversitesi nöroloji bilim dalı profesörleri kendisinin beyin fonksiyonlarını incelemiş ve bunun sonucunda Armağan’ın herhangi bir şeye dokunduğunda beynindeki fonksiyonların harekete geçtiğini görmüşlerdir.

Ayşe Işık

Ayşe Işık, Çocukken geçirdiği bir kaza sonucu iki kolunu kaybeden ancak ayaklarıyla yaptığı resimlerle bir çok sergiye imza atan örnek bir isim. Bu arada kendi hayatını anlatan ‘’Ayaklarımla Tutundum Hayata’’ adlı kitabını okumanızı tavsiye ederim.

Rabia Asrak

Rabia Asrak, Doğuştan bedensel engelli ve ayaklarıyla yaptığı resimlerle görenleri kendine hayran bırakıyor. Birbirinden değerli bir çok ismin portrelerini yapıyor.

Meryem Düzgün Kaya

İzmirde yaşayan ve küçük yaşta geçirdiği rahatsızlık yüzünden belden aşağısı tutmayan Kaya, engeli yüzünden yıllarca evinden çıkamadığı için resim sanatına ilgisi yükseldi. Hiç görmeden hayalini kurduğu manzaraları çizip kendi sergisini bile açtı. Ve bu sebeple ‘’Şalvarlı Ressam’’ olarak tanındı.

Narin Işık

Yozgat Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nde kalan bedensel engelli Narin Işık, ağzıyla yaptığı yağlı boya resimlerle bir çok sergi açtı. Bugüne kadar bin’in üzerine resim yaptı ve şu sözleri dile getiriyor ;

‘’Ben neden böyleyim dememeli insan hep ileriye doğru yürümeli’’

,

Muhammed Yalçın

Ankara’da yaşayan zihinsel engelli Yalçın, evinin duvarlarını bir tabloya çevirdi. Bunun üzerine şehrin cadde ve sokaklarına da resim yapmaya başlayınca büyük takdir topladı.

Meliha Bilgin

Adana’da yaşayan Meliha Bilgin, beş aylıkken geçirdiği menenjit hastalığı sonucu el ve ayaklarını kullanamaz hale geldi. Ama bu durum onu hiçbir zaman sınırlamadı. Uzun zamandır ağzıyla resimler çizerek engelleri aşıyor. 

Yusuf Akgün

İki kolu olmayan milli yüzücü ve ressam Yusuf Akgün, Iğdır'da 7 yaşında tırmandığı yüksek gerilim hattında elektrik akımına kapılıyor. Bir kolunu dirsekten diğerini ise omuzdan kesiyorlar. Bunun üzerine maddi imkansızlıklar nedeniyle çocuk esirgeme yurduna veriliyor . Çocuk esirgeme yurdunda yüzmeyi öğrenen, lise yıllarında ise resim yapmaya başlayan Akgün, Ankara da iyi bir üniversitenin Moda Tasarım bölümünden mezun olduktan sonra, hayallerini tuvale, ağzıyla kontrol ettiği fırçayla aktarırken, kendi gibilere de örnek olmaya çalışıyor.

Rubaba Muhammedi

Afganistan'da yaşayan Rubaba Muhammedi'nin el ve ayakları doğuştan felçli. Engelini resim çizerek aşan Muhammedi, resimlerinde Afgan kadınlarının çektiği zorlukları anlatıyor. Afganistan’da kadın olmanın zor olduğunu dile getiren Muhammadi, Okuduğum bir kaynakta ‘’ Kadınların hala şiddete maruz kaldığını’’ dile getiriyor. #Kadinasiddetehayir

Zuly Sanguino

Kolları ve bacakları olmayan Sanguino, nadir rastlanan Tetra-amelia sendromu ile doğdu. Ağzıyla resimler yapıp geçimini bu şekilde sağlamaya çalışıyor.

Thuvan Sameera

Thuvan Sameera, doğuştan bedensel engelli ve ağzıyla birbirinden güzel resimler yapıyor.

Svetlana Semegen

Kırımlı Svetlana, hastalığı nedeniyle kollarını hareket ettiremiyor. Oda dişlerini kullanarak her genç gibi hayallerin peşinden gidiyor. Doğa resimleri yapmayı çok seviyor. 

Yazı: Fulden Karayel

Yazı ve Fotoğraflar: Fulden Karayel Okumuş