Frieze London 2025: Küresel Sanat Dünyası Regent’s Park’ta Buluşuyor

Her yıl Ekim ayında Londra’nın sanat dünyası, Regent’s Park’ta düzenlenen Frieze London + Frieze Masters ile adeta bir cazibe merkezi haline gelir. 2025’te bu ikili fuar, bir yandan küresel sanat piyasasının nabzını tutarken, diğer yandan yerel ve genç sanatçıların sesini de duyurarak yeni dinamiklerle dikkat çekiyor.

2025, Frieze açısından pazarlama stratejileri, tematik zenginlik ve küratöryal müdahaleler açısından önemli bir sınav olarak görülüyor. Ayrıca, sanat piyasasında yaşanan dalgalanmaların gölgesinde, Londra’nın sanatsal statüsünü yeniden teyit etme imkânı taşıması açısından dikkat çekiyor.

Grayson Perry, 2025, A Tree in a Landscape

45 ülkeden; 166’sı Frieze London’da, 123’ü Frieze Masters’ta olmak üzere yaklaşık 290 galeri yer alırken, bazı galeriler her iki bölümde de temsil edildi. 15 Ekim’deki ön gösterimle kapılarını açan fuar alanında henüz ilk saatlerde birçok eserin satıldığını görmek dikkat çekiciydi.

Alex Margo Arden'in "Account" eseri Art Council Collection'a kabul edildi

2025’in teması “Echoes in the Present” — yani “Günümüzde Yankılar.”
Sanatın geçmişle bugün arasında kurduğu köprüyü sorgulayan bu tema, tarihsel hafızanın çağdaş üretimlerde nasıl yansıdığı ve kültürler arası geçişlerin sanata etkileri üzerine düşünmeye davet ediyor.

Yamamoto Keiko Rochaix Standı, Delaine Le Bas

Bu yılın küratöryal alanları arasında Odak (Focus), Solo Projeler ve Deneysel Alanlar öne çıkıyor. Genç galerilere ayrılan Odak bölümü, yükselen sanatçıların üretimlerini görünür kılarken; Solo Projeler, tek bir sanatçının anlatısına odaklanarak izleyiciye derinlikli bir deneyim sunuyor.
Performans, video sanatı ve dijital üretimlerin merkezde olduğu Deneysel Alanlar ise, sanatın sınırlarını genişleten bir yaklaşımı temsil ediyor.

Ayrıca Frieze 2025, kadın sanatçılar, çevresel temalar ve Afrika ile Orta Doğu sanatının güçlü biçimde temsil edildiği bir edisyon olarak dikkat çekiyor.

Sophia Al-Maria, Wall-Based Work 2025

Frieze 2025’in en dikkat çekici özelliklerinden biri, coğrafi çeşitliliği. Nijerya’dan Brezilya’ya, MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) bölgesinden Güney Asya’ya kadar pek çok galeri Londra’da bir araya geldi. Özellikle Nijerya modernizmini konu alan sergi, Afrika’nın modern sanat tarihine güçlü bir ışık tutuyor. Kadın sanatçılar ise bu yıl hiç olmadığı kadar görünür durumda. Seramik, tekstil ve performans gibi alanlarda kadın üreticilerin güçlü temsili, Frieze’in toplumsal cinsiyet eşitliği yönündeki ilerlemesini vurguluyor.

2025 edisyonunun en dikkat çekici yeniliği: çevresel sorumluluk bilinci. Frieze, bu yıl satış gelirlerinin %10’unu, Gallery Climate Coalition (GCC) aracılığıyla iklim projelerine aktarıyor.

Milano'dan Moshe Tabibnia Gallery

Ayrıca fuarda enerji tüketiminin azaltılması, sergi malzemelerinin geri dönüştürülmesi ve sanatçıların doğa ile sürdürülebilirlik temalarını işleyen eserlerle katkı sağlaması, bu sorumluluk bilincinin somut bir yansıması olarak öne çıkıyor.

Sanat artık sadece estetik bir deneyim sunmuyor; aynı zamanda gezegenin geleceğine dair bir etik tartışmayı da gündeme getiriyor.

Grayson Perry & Nurdan Ateş, Frieze London

Frieze London 2025, yalnızca bir sanat fuarı değil; zaman, kimlik ve gezegen üzerine kolektif bir düşünme alanı. Sanatın geçmişle kurduğu bağı hatırlatırken, geleceğin yaratıcı biçimlerini de şekillendiriyor.

Tartışmalı, cesur ama her zamanki gibi canlı... Bu yıl da Regent’s Park’ta, sanatın kalbi Frieze ritminde atıyor — ilhamın, diyaloğun ve dönüşümün tam merkezinde.

Yazı ve Fotoğraflar: Nurdan Ateş