Kutluğ Ataman - Yaramaz Yönetmenin Gerçekleşen Hayalleri: Palanga 1888 Sanat ve Mimari Çiftliği I Yazan Beyza Avcıoğlu

Kulağa nasıl geliyor bilmem?

Ama bilgilenmenizi ve hatta mutlaka yolunuzu düşürüp görmenizi hararetle öneririm.

Nerde mi?

Erzincan Palanga’da

Munzur Dağları eteklerinde Palanga’da yüzyıllara dayanan 1000 dönüm aile yadigarı arazisinde bir vaha yaratmış Sanatçı/Yönetmen Kutluğ Ataman.

Nasıl mı?

Kutluğ kafasındaki fikirleri, dostu mimar Hasan Çalışlar vasıtasıyla birçok mimara ulaştırıyor. Bu mimarlar yaratıcılıklarını kullanarak hayvanlar için ihtiyaç duyulan yapıları oluşturuyorlar.

Aslında Kutluğ onlara az rastlanan deneysel bir “oyun alanı” sunuyor. Karşılığında da “sanat eseri” veriyor.

Mimarlar için Zor mu?

Hem evet, hem hayır..

Evet, çünkü..

Mimarlar belki de kariyerlerinde ilk kez “kendi taleplerini iletemeyen” birileri için tasarım yapmak durumunda kalıyorlar.

Hayır, çünkü..

Palanga 1888 - Muhammed Kösen

Kutluğ gibi doğa ve hayvanlarla yakın ilişkisi olan, hatta bu ilişkiyi bilimsel boyuta taşıyan birisi ile çalışıyorlar. Bir anlamda, hayvanların sözcüsü “Kutluğ” oluyor.

Palanga 1888 Mühür - Muhammed Kösen

Peki neler yapılıyor?

·      KA Çiftlik Evi

170 dönüm arazinin tam ortasına Hasan Çalışlar, sanatçıya çağdaş bir çiftlik evi yapıyor. Sanatçı da evin içini aileden kalan tavan göbekleri ve sanat koleksiyonu ile zenginleştirerek, rahat ve kullanışlı bir yaşam alanına dönüştürüyor. Elbette bu ev ödül kazanıyor. (Winner of WA Award Cycle 25 , 2017, KA House by Erginoğlu Çalışlar Architects)

Cemal Emden

·      Tavuk Evi (So Mimarlık)

Tavukların günlük rutinlerine uygun, modüler, ilave edilebilir, fonksiyonel ve ödüllere aday bir ev yapılıyor.

(Nominated, Aga Khan Awards, 2019, Chicken Coop by So? 

Shortlisted, Architectural Review Emerging Architecture Awards 2019, Chicken Coop by So?)

·      Buzağı Barınağı (Nevzat Sayın-NSMH)

Bu barınak, ham gri betondan bir kütle olmasına rağmen, havanın gri/mavisi ile uyumlu, buzağıların barınma, beslenme, güneşten korunma ve hatta kaşınma ihtiyaçlarını karşılıyor.

·      Handam İnek Barınağı (Han Tümertekin)

Erzincan’ın sert hava koşullarında, güneşi ve rüzgarı engelleyen 2.5 cm kalınlığında iki kubbe inşa ediliyor.

Kubbelerin üzerine Kutluğ çeşitli metal tozları serpiyor, hava şartlarına göre kubbenin kabuğunun zaman içinde değişimini heyecanla bekliyor.

·      Yarı Açık Sığır Besi Tesisi (IND)

Yemlik, korunma ve traktör yolundan oluşan Japon “origami” kağıt sanatını andıran, narin görünüşlü ama dayanıklı betonarme bir yapı yapılıyor. 

·      Keçi Korunağı (Erginoğlu-Çalışlar Mimarlık)

Tamamen çiftlikteki malzemeler kullanılarak, kerpiçten yapılan barınak 2020’de

Ulusal Mimarlık Ödülleri Proje Dalı Başarı Ödülü, Türkiye Mimarlar Odası, Proje Dalı’nda ödül alıyor.

Ayşegül Dinçkök, Beyza Avcıoğlu ve Kutluğ Ataman

Hayaller biter mi?

Elbette hayır.

Büyük Mutfak Kompleksi, Müştemilat Ev, Güvercinlik, Fidanlık… diye uzuyor bu liste.

Son Söz:

Büyük dedesi Mehmet Ali Bey’den kalan arazide, doğaya ve geçmişe saygılı, yaratıcı, üretken, çalışkan bir adam, birçok mimar ve sanatçıya özgür bir oyun alanı sağlıyor. Geri dönüşümlü ve kimyasallardan arınmış bilinçli tarım yapıyor, hayvan yetiştiriyor yöre halkına istihdam sağlıyor, örnek oluyor.

Beyza Avcıoğlu

Örnek olmakla da kalmıyor. Hatta şimdilerde Palanga ilk ürünleri olan “Serbest Dolaşan Tavuk Yumurtalarını” lokal markette satışa sunuyor.

Kutluğ Ataman

İlham veren ve umut olan bu eşsiz girişimi ve azmi için Kutluğ Ataman ve Ekibini kutluyorum.

Yazı ve Fotoğraflar: Beyza Avcıoğlu

Yazı ve Fotoğraflar: Beyza Avcıoğlu