Işığın Karanlığa Zaferi | Yazan Nurdan Ateş

Covid-19 önlemleri sebebiyle 2. ulusal karantina günlerini yaşadığımız Londra’da müzeler, galeriler kapalı ama sanat açıkhavada devam ediyor. Bende dilim döndüğünce size bu etkinlikleri paylaşmaya devam ediyorum.

2020 pek çok enteresan olaylara sahne oldu. Amerika’da yaşanan, beyaz bir polisin masum zenci George Floyd‘un kasten öldürülmesi ve Black Lives Matter hareketi pek çok yüzleşmeyi de beraberinde getirdi. Bu yüzleşmelerin en cesurlarından biri, bu sene 4.sü düzenlenen Tate Britain Kış Komisyonunun seçtiği, Hint asıllı İngiliz sanatçı Chila Kumari Singh Burman’ın Tate Britain Müzesi'nin cephesini kaplayan enstelasyonu “Remembering a Brave New World-Cesur Yeni Dünyayı Hatırlamak”

Size kısaca Hint kökenli Liverpool doğumlu sanatçıdan bahsetmek istiyorum. Dr.Chila Kumari Burman 1957 İngiltere doğumlu. 1980‘ler Siyahi İngiliz sanat akımının ilk kadın sanatçısı. Bir tek tekniğe bağlı kalmaksızın çizim, baskı, yerleştirme, kolaj gibi pek çok farklı disiplini birarada kullanan sanatçı Punjab inancını, aile köklerini, çocukluk anılarını ve radikal feminist düşüncelerini renkli, neşeli eğlenceli ama bir o kadar ideoloji dolu şekilde çalışmalarla ortaya koyuyor. Sanatçıya göre “Sanat; eğlenceli, şakacı, küstah büyülü bir yolculuk“. Ailesi 1950 yılında Hindistan'dan Merseyside kıyılarına taşınca terzi olan babası iş bulamayı bir dondurma arabası satın alıyor ve geçimini dondurma satarak sağlıyor. Sanatçı için en büyük ilham kaynağı bu dondurma arabası... Çalışmalarında çocukluğuna ait bu arabayı, dondurma külahlarını sıklıkla kullanıyor.

Renkli ve eğlenceli enstalasyon içinde aslında pek cok ideolojik unsur yer alıyor. Ziyaret edenler bilir Tate Britain tepesinde sömürgeci Büyük Britanya İmparatorluğu'nun simgesi yer alır. Sanatçı bu simgeyi Neon ısıklarından oluşan Güç ve Özgürlük Tanrıçası Kali ile değiştirmiş. Binanın duvarları ve sütunlarında Hindistan’ın 19. yy İngiliz Sömürgesi olmasına karşı çıkan kadın savaşçı Lakshmibai tasvirleri yer alıyor. Dev kapılar Bollywood filmleri kolajları ile süslenmiş. Merdiven basamak aralıkları Hint motifleri ile renklendirilmiş. Basamakların ortasında sanatçının her çalışmasında bir şekilde yer verdiği babasının dondurma sattığı minik arabası... Merdiven kenarlarında bu arabanın üstünde resmi olan kaplan simgesi ve dondurma külahı renkli neonlarla yerini alıyor.

Babasının dondurma arabasının üstündeki kaplan sembolü ve kadın tanrıça Kali 

Bu çalışma ile sanatçı hem ingilizleri Britanya’nın sömürgeci yüzü ile hesaplaştırırken bir yandan da Neon ışıkları ile Hinduların, Sinklerin kutsal bayramı Diwali ‘yi kutluyor.

Işığın karanlığa, iyiliğin kötülüğe ve bilginin cehaletin üzerine zaferi Diwali 5 gün süren bir ışık festivali... Evler temizleniyor, ışıklarla süsleniyor.

Hersene Trafalgar meydanında ışık gösterileri ile kutlanan bayram için etkinlik maalesef bu sene düzenlenemedi. Belediye Başkanı Sadiq Kahn bu enstalasyon için “Kapıları kapalıda olsa, Tate Britain bu cesur yeni çalışmayla başkentimize güçlü bir kültürel etki yaratabiliyor. Chila‘nın (Sanatçının) Punjabi ve İngiliz geçmişine, mirasına renkli övgüsü, Diwali’nin ışıgın karanlığın üzerine zaferi en güzel kutlama ve bu zor zamanlarda umudun zaferi olacak.“ açıklaması inancı ne olursa olsun tüm insanların ortak duası.

Etkinlik 31 Ocak 2021 yılına kadar ücretsiz olarak görülebilir.

Yazı ve Fotoğraflar: Nurdan Ateş

Yazı ve Fotoğraflar: Nurdan Ateş