Günümüz İmgeleri
4 Eylül - 1 Kasım 2015
Pera Müzesi

 

Kuruluşundan bu yana, ulusal ve uluslararası birçok üniversite ve sanat kurumuyla yaptığı işbirlikleri ile gençlere ve çağdaş sanata destek veren Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, 10. yılında Bosna Hersek’li gençleri ağırlıyor.  4 Eylül - 1 Kasım 2015 tarihleri arasında gerçekleşen sergi, Bosna Hersek çağdaş sanatına bir bakış sunarken, gençlerin gözüyle ülke tarihine ve sosyal konulara dair yorum ve yansımaları da içeriyor. 

 

Pera Müzesi’nin düzenlediği “Günümüz İmgeleri” başlıklı sergide, Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi’nin altı fakültesinden lisans ve yüksek lisans öğrencileri ile mezunlarının resim, heykel, baskı, grafik ve ürün tasarımı gibi farklı alanlardaki eserlerine yer veriliyor. Küratörlüğünü Saraybosna Üniversitesi Felsefe Fakültesi’nden Prof. Aida Abadzic Hodzic’in üstlendiği sergi, Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi işbirliği ve İstanbul Kültürlerarası Sanat Diyalogları Derneği (İKASD) desteğiyle gerçekleştiriliyor. 

 

Sergide, öğrencilerinin çalışmaları arasından yapılan bir seçki aracılığıyla kendilerini İstanbul'a tanıtabilmekten gurur ve mutluluk duyduklarını belirten küratör Prof. Aida Abadzic Hodzic “Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi'nden genç sanatçıların eserlerine yer veren bu sergi, aynı zamanda Saraybosna sanat ortamının tazeliğini ve gençliğini Pera Müzesi'ne taşımayı ve Akademi'deki sınıfların atmosferini kısmen burada yansıtmayı amaçlıyor” diyor. 

Dört tematik kategoride çağdaş Saraybosna sanatı

 

Küratör Prof. Aida Abadzic Hodzic öğrencilerin eserlerinin daha çok “sosyo-politik, ekonomik ve kültürel çağdaş gerçeklerin acı verici yönleriyle uğraştığını, bu konuda farkındalık yarattığını, bize seslendiğini, uyardığını, tartışma yaratıp yeni yorumlar sunduğunu” belirtiyor.

 

Prof. Hodzic, “sanatçıların eserlerinde yaptıkları araştırmaları dört ana tematik kategoriye ayırdığını” söylüyor ve bu kategorileri şöyle tanımlıyor: “Toplumsal olarak angaje sanat; içinde yaşadığımız ve hareket ettiğimiz mekan ve zamanın analiz edilip yorumlanması ve kimliğinin incelenmesi; çağdaş sanatta geleneksel öğeler ve bir özgürlük, hayal gücü, oyun ve tinsellik alanı olarak sanat…”

Saraybosnalı 80’i aşkın genç sanatçının işlerinden oluşan sergi hem ele alınan temalar, hem ifade biçimleri, hem de kullanılan malzeme açısından son derece geniş bir yelpaze sunuyor. 

 

Siyasi gelişmeler ve yaşanan değişimin içindeki yerimizin ne olduğu meselesi, Esad Mulabegović'in Hükmünü Yitirdi, Her Şey İyiyse Oy Verme (2012) isimli afişlerinde, Nedim Đikić'in Kendi Aklının Mahpusu (2012) ve Efsane-Tuzak (2013) isimli heykellerinde, Roman Sulejmanpašić'in insanların içinde bulundukları tinsel tutukluluk hallerinde yaşadıkları aldanışları yansıttığı çağdaş Anti-kahraman'ında (2010) ve Eldar Kobašlić'ın Dosta.ba başlıklı animasyonlarında ortaya çıkıyor. 

 

Alma Gačanin'nin ışık ve ses yerleştirmesi Delta, (2015) çağdaş toplumun topyekûn rehavet halini sembolize ediyor: Bu yazı-çizim (LED yerleştirme) derin uyku durumundaki beyin dalgası olan delta dalgasını taklit ediyor; yazarın okuduğu metin, insanları dışarı çıkmaya, ruhsal özgürlüğü bir sorumluluk ve eylem alanı olarak elde etmeye çağırıyor. 

 

Mela Žuljević'in afiş serisi Kentsel Hayali Mostar (2011) bölünmüş bir şehrin savaş sonrası gerçekliğini ele alıyor. Ajna Zatrić ise Saraybosna'nın Şehir Takvimi'ni (2009) yaratıyor ve 12 ay boyunca 12 farklı fikir aracılığıyla, şehrin onu farklı kılan özgül yanlarını vurgulayıp görünür kılmayı amaçlıyor. 

 

Bu sergide şehir, aynı anda hem bir nostalji alanı oluyor (Kemal Mehmedović Beetle 108, 2015), hem faniliği, yabancılaşmayı ve yalnızlığı (Mirza Smajlović, Bar, 2011), hem varoluşsal korkuları ve endişeleri (Amel Hodžić, Şehir Manzaraları), hem de bölünmüş kimlikleri (Alma Muzurović'ın İki Taraf isimli poliptik çalışması, 2013) ifade ediyor. 

 

Jesenko Gavrić aşırı duyguların yaşandığı durumları portrelerinde resmediyor (Çığlık, Kayıtsızlık, 2013), sonra da onları internetteki sosyal ağlarda kişilerin kendilerini temsil ederken kullandıkları sahte, iyice hazırlanılmış maskelerine "uyarlayıp" onlarla "uyumlu hale" getiriyor. Bu süreç, Lejla Bajramović'in internette iletişim kurmanın açık ve etkileşimli süreci aracılığıyla yaratılmış Bir Sosyal Ağ'da Kimliğin Görselleşmesi, Bir Oto-Portrenin (Yapı)sökümü (2013-2014) başlıklı dijital baskılarıyla yapı-söküme uğratılıyor. 

 

Saraybosna'nın savaş deneyimi, sergide yer alan genç sanatçılarla öğrencilerin eserlerinin pek çoğunda özel bir yer tutuyor ve çoğunlukla bir çocuğun perspektifinden, çocukluk yıllarıyla iç içe geçmiş halde sunuluyor. Anel Lepić ve Bakir Terzimehić Kutu, N. Šećeragić, Duman ve Aynalar, Crust, Esmir Prlja, Savaş Sırasında Büyümek Nasıldı? (2012) kısa filmlerinde bu görülebiliyor.

Irena Sladoje'in video eserlerinde (Kâğıt Her Şeyi Alabilir, 2010) ele alınan motifler, hafızanın yeniden incelenişi, geçmişe dair travmatik anların deşilmesi ve bir araya "dikilmesi" oluyor.

Iman Gavrankapetanović'in Türkçeden Alınan Kelimeler Resimli Sözlüğü oyuncu, pop art üslubuyla dikkat çekiyor.

Ürün Tasarım Bölümü öğrencilerinin (Adnan Alagić, Amila Hrustić, Bojan Kanlić) Güzel Sanatlar Akademisi önünde inşa edilen yeni köprü için yaptıkları tasarımlarda ise “Festina lente” - “yavaşça acele et” (2007-2012) isimli köprü, zarif ve zeki bir yaklaşımla form ve içeriği güzel biçimde sentezliyor ve Bosna-Hersek'in başkentinde yaşamanın ruhunu resmediyor.

Çeşitli eserlerde, özellikle de ilhamını geleneksel nakışlardan, halk hikâyelerinden, efsanelerden, eski metinlerden, geleneksel zanaatlardan alan işlerde, geleneksel öğelerin çağdaş tasarımdaki yeri görülüyor (Ena Mulavdić, Başörtüleri, 2013; Sabrina Mejrić, Arebica, 2014) Bir zamanlar Boşnakça yazı için kullanılan Arapçadan esinlenen bu grafik tasarım eserler, geleneksel Bosna halılarının, tüylerinin veya nakışlarının içine Arapça grafemleri incelikle "dokunmakta"lar.

Geçmişle kurulan yakın tinsel ilişkiler, çeşitli kültürlerle karşılaşmalara ve onlarla etkileşim kurmaya yol açacak biçimde genişliyor: Dekoratif Motifler'den başlayarak Esmir Prljo'nun Saraybosna camilerindeki duvar resimlerini akla getiren Zamanın Katmanları (2009) başlıklı resimlerine; Meliha Teparić'in akrilik tekniğiyle çağdaş kaligrafi yorumları sunuşuna (Kalifrafik Yapılar I, 2014; Allah'ın Adının Titreşimleri, 2007) ve Bojan Stojčić'ın (2013) Goya ile Konuşma, Nikola Tesla'yı anlatan Enis Čišić'ın (Nikola Tesla'nın Sırrı, 2014) grafik romanına dek, bu örnekler çoğaltılabiliyor.

Saraybosnalı gençlerin eserleri “Günümüz İmgeleri” başlıklı sergi 4 Eylül-1 Kasım 2015 tarihleri arasında Pera Müzesi’nde görülebilir.

Müzik:Müzikotek