Batı'nın Tuvalindeki Doğu Arkas Sanat Merkezinde
Geçtiğimiz haftasonu harikulade bir sergi sayesinde içim kıpırkıpır yıllar öncesine ışınlandım..
Kültür-sanat amaçlı faaliyetlerde kullanmak üzere 20 yıllığına Arkas Holding’e tahsis edilen İzmir Alsancak- kordonda bulunan denize nazır 137 yıllık Fransa Fahri Konsolosluk binasında, yaklaşık 150 yıllık resimlerin arasında sanki bambaşka bir zamanda dolaşıyordum, masal gibiydi...
Bir yılda restorasyonu tamamlanarak Kasım 2011’de tüm sanatseverlere kollarını açan Arkas Sanat Merkezi ikinci sergisi “Batılının Fırçasından Ege’nin Bu Yakası”yla sanat tutkunlarını sevgiyle kucakladı!..
Kanun ve daha sonra da arp müziği eşliğinde huşu içinde resimleri inceleyen sanatseverlerin yüzlerinde gurur ve mutluluk karışımı hoş bir ifade vardı..
Sergide, batı dünyasının doğuya merakı , hayranlığı ve keşfetme arzusu olarak da adlandırabileceğimiz “Oryantalizm” teması işlenmiş..
Aslında Oryantalist ressamların Türk resim sanatına katkıları çok büyük;
Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’a davet ettiği İtalyan ressam Gentile Bellini’den başlayıp, Sultan Abdülaziz’in gözde ressamı Guillement ve II.Abdülhamid’in saray ressamı Fausto Zonaro’ya kadar, Osmanlı hükümdarlarının konuğu olan batılı sanatçılar, İstanbul’da zengin bir resim koleksiyonu oluşturmuşlar. Ayrıca, İstanbul’da yaşadıkları süre içinde oluşturdukları çevre ve öğrencileriyle, modern resmin Türkiye’de bir sanat dalı olarak yerleşmesini ve genç Türk ressamlarının yetişmesini sağlamışlar..
Bu proje Türkiye’de oryantalist resim dendiğinde ilk akla gelen isimlerden biri olan koleksiyoner Erol Makzume ve yine Türkiye’nin sanat tutkunu sayılı kolleksiyonerlerinden Lucien Arkas’ın koleksiyonlarının en güçlü resimlerini bir araya getirmeleriyle ortaya çıkmış..
Değirmenlere karşı savaşarak Türkiye için önemli bir değer yaratan Lucien Arkas, "Batı'ya, Batılının hayatına, sanata bakışına duyduğumuz hayranlık kadar Batılının Doğu'yu yorumlaması, buradaki hayata karşı duyduğu tarifsiz merak ve bu duyguların ekseninde hayata geçirilmiş 100'ü aşkın eser 3 ay süre ile bizleri bambaşka bir yolculuğa çıkaracak" müjdesini veriyor tüm sanatseverlere..
Zonaro’nun altı başyapıtından biri olan Bayram Tablosu önünde Lucien Arkas ve Erol Makzume. (Geçmiş dönemde Tatavla olarak bilinen bugünün Kurtuluş semtinde bir Ramazan Bayramı kutlamasının resmedildiği eser, Türkiye sınırları içinde ilk defa sergilenmekte!)
Yağlı boya canlı renklerin ağırlıkta olduğu, pastel suluboyaları, az sayıda guaj çalışmanın takip ettiği serginin açılışına sanatseverlerin ilgisi büyüktü.
Bir doğu-batı sentezi olan serginin ikramları da batıyla doğuyu birleştiren tatlardan seçilmiş görünüyordu. ( klasik çay bardağında tatlı acı sosla sunulan pastırmaya sarılı karides şiş, humus soslu ızgara kalamar)
150 yıllık bir zaman dilimini kapsayan sergide özellikle Osmanlı döneminin ünlü yabancı ressamı efsane Zonaro olmak üzere De Mango, Preziosi, Brest, Ziem, Curtovich, Warnia-Zarnecki, Boulanger ve Ernst gibi 52 önemli oryantalist ismin boğaz, mesire yerleri, harem, odalık, gündelik yaşam ve kent görüntülerinin yer aldığı 109 eserini görmek mümkün.
Oryantalistler sergisinde saray ressamlarının da, zorlu bir yolculuğu göze alarak deniz ve gemi yolculuğuyla gelen seyyah ressamların da, hiç gelmeden anlatılanların okuduklarının ışığında düş güçlerini kullanarak bu toprakları, saray yaşamını resmedenlerin de yapıtları var...
Böyle harikulade bir sanat merkezini başta İzmir olmak üzere aslında Türkiye’ye kazandıran Lucien Arkas’a şahsım ve sanatseverler adına çok teşekkür ediyor, bu duyarlı girişimciliğin ülkesini seven tüm işadamlarına örnek olmasını diliyorum...
Ve heskese EKAV vakfının çok sevdiğim sloganını hatırlatmak istiyorum;
“Sanat geliştirir, sanat iyileştirir, sanat birleştirir.”
16 Nisan Pazartesi günü ziyaretçilere kapılarını açan sergi 3 ay süre ile devam edecek. Pazar günleri hariç 10:00-18:00 saatleri arasında ücretsiz olarak ziyaret edilebilen bu muhteşem görsel şölen 30 Hazirana kadar açık.
Yazı- Fotoğraflar : Renin Yükseler
