Bilinmeyene Doğru

Varşova Modern Sanat Müzesi Video ve Film Koleksiyonu'ndan Bir Seçki

28 Mayıs – 14 Ağustos 2022

Salt Beyoğlu - Salt Galata

1989 Kasım’ında, ‘komünist’ Doğu ile ‘kapitalist’ Batı’yı ayıran ikonik duvar yıkıldı. Bu yıkım, yeni bir dünya düzeninin eşiği, geçmiş ve yakın tarihe dair anlatıları biçimlendiren yeni bir milat oldu. Salt’ın Varşova Modern Sanat Müzesi iş birliğiyle düzenlediği Bilinmeyene Doğru, 89 devrimleri ve Doğu Bloku’nun çözülüşüyle beraber, 1989 sonrası dünyada sanatın, yerleşik tarihsel ve kültürel anlatıları kırma, bilinenin ötesine, başka öznellik ve anlatılara alan açma potansiyeline odaklanıyor. Bilinmeyene Doğru, Salt’ın Beyoğlu ve Galata yapılarına yayılıyor. 

Varşova Modern Sanat Müzesi Video ve Film Koleksiyonu’ndan 2000’lerin başından günümüze uzanan bir seçki sunan Bilinmeyene Doğru‘da; Diane Severin Nguyen, Nathalie Djurberg, Agnieszka Polska, Józef Robakowski, Duncan Campbell, Deimantas Narkevičius, Shana Moulton, Jananne Al-Ani, Oleksiy Radinsky, Neil Cummings ve Marysia Lewandowska’nın işleri yer alıyor. Adını, Deimantas Narkevičius’un, Berlin Duvarı’nın yıkılışının 20. yıl dönümü vesilesiyle ürettiği işinden alan sergi, eski Doğu Bloku’ndan günümüz Doğu Avrupa’sına uzanan bir toplumsal panorama da sunuyor. 

Kurmacadan deneysel ve buluntu filme hareketli görüntünün farklı formlarını barındıran Bilinmeyene Doğru, belgesel ve arşivin, gerçekliğin sabit ve nesnel bir temsili değil, bilinmeyene aralanan bir kapı olduğu fikrini temel alıyor. Sanatta belgesel ve arşivin canlı ve değişen yapısının öne çıktığı sergi; toplumsal iktidar mekanizmaları ile gündelik yaşam, müesses tarih ile öznel bellek, bilgi rejimleri ile bilinçdışı arasındaki gerilim ve çelişkilerin izini sürüyor.

Salt Beyoğlu’nun Forum, Kış Bahçesi ile ikinci ve üçüncü katlarına yayılan sergi, Salt Galata’da Enthusiasts Archive [Müptelalar Arşivi] ile devam ediyor. Salt Galata, Bilinmeyene Doğru kapsamında, Neil Cummings ve Marysia Lewandowska’nın, 1970’li ve 80’li yıllarda Polonya’da faaliyet gösteren amatör ve gayriresmî film kulüplerine ilişkin bu kapsamlı arşiv projesinden 10 filmlik bir seçkiye yer veriyor. Üretildikleri dönem itibarıyla, idealleştirilmiş toplum ve sanat algısına gündelik hayatın ve deneyselliğin içinden bir yanıt niteliği taşıyan Müptelalar Arşivi, arşivin kamusal işlevi ve anlatıları dönüştürücü etkisinin yanı sıra sanatta kamusallık ve mülkiyete dair açılımlar da barındırıyor. 

Bilinmeyene Doğru, Salt Araştırma ve Programlar Direktörü Fatma Çolakoğlu ile Varşova Modern Sanat Müzesi Baş Küratörü Sebastian Cichocki tarafından programlandı; yazar ve editör Eda Sezgin’in iş birliğiyle hazırlandı. Sergiye eşlik edecek kamu programlarının ayrıntılarına sergi süresince saltonline.org ve Salt Online sosyal medya hesaplarından erişilebilir.