Mona Hatoum'un Türkiye'deki ilk kişisel sergisi olan "Hâlâ Buradasın", sanatçının 1990'lardan bu yana ürettiği 30'dan fazla işi bir araya getiriyor.

Hatoum ayrıca İstanbul'da bir süre kalıp yerel üreticiler ve atölyelerle işbirliği yaparak, bu sergi için, Vehbi Koç Vakfı desteğiyle yeni işler de üretti.

Beyrut'ta doğmuş Filistin kökenli bir İngiliz sanatçı olan Mona Hatoum, yerleştirme, heykel, video, fotoğraf ve kağıt üzerine çalışmalar gibi çeşitli mecralar ve çoğunlukla alışılmışın dışında yöntemler kullanarak, günümüz dünyasını kuşatan tedirginlik hissini araştıran şiirsel ve bir o kadar da politik işler üretiyor.

"Hâlâ Buradasın", bu yoğun üretimin son yirmi yılına kapsamlı bir bakış sunuyor ve Hatoum'un ev/yurt ve yerinden edilme; yakınlık ve mesafe; kayıp ve ayrılık; kurumsal iktidar yapıları; tehdit altındaki insan bedeni gibi konulara odaklanan çalışmalarından yaptığı alıntıları bir araya getiyor.

ARTER'deki sergi, başlığını Mona Hatoum'un yapıtlarından biri olan Hâlâ Buradasın'dan alıyor. 1994 tarihli bu yapıt, 2006'da Arap harfleriyle ikinci kez üretilmiş olsa da, her iki versiyonda da, portre formatında bir duvar aynası üzerine kumlama yöntemiyle aynı cümle yazılıdır. Yapıtın karşısına geçtiğinde izleyicinin gördüğü ayna yüzeyine işlenmiş olan "Hâlâ buradasın" cümlesi sanatçının kendi ifadesiyle, varolmanın, hayatta kalmış olmanın teyidi gibidir. Ama insanın güvenini tazeleyen bu onaylamanın özünde, süregiden tekinsiz bir durum ve tehlike ihtimali karşısında sağ kalmış olmanın tanıklığı vardır.

Sergi, Hatoum'un son dönem işlerinden biriyle açılıyor: 2011 tarihli Bunker, çelik kutu profillerden yapılmış yirmi iki adet modülden oluşan bir yerleştirme. Hatoum, ARTER'deki sergi için bu parçalar arasından altı tanesini seçerek sergi mekânına yayılacak şekilde bir araya getirdi. Yüzeyleri kesilerek veya yakılarak tahrif edilmiş modüller, savaşta hasar görmüş, enkaz halindeki binalar gibi görünüyorlar. Her yerde rastlanabilecek binalara benzeseler de, bu yapıların çoğu, Hatoum'un doğup büyüdüğü şehir olan Beyrut'taki gerçek binalara gönderme yapıyor.

Hatoum'un ARTER'deki sergi için özel olarak tasarladığı bir diğer yapıt olan Kapan (2012), İstanbul'da, Cam Ocağı Vakfı ve Birim Metal'in işbirliğiyle üretilen bir yerleştirme. Kapan, tamamlanmamış binalardan aşina olduğumuz inşaat demirlerinden yapılmış kafeslerden oluşuyor. Her birinin boyutu bir diğerinden biraz farklı, ama beşi de ortalama insan boyuna göre ayarlanmış. Dikey olarak, ancak hafifçe eğik yerleştirildikleri için güvenilmez ve dengesiz oldukları izlenimini uyandırıyorlar. Her bir demir kafesin içinde, kırmızı camdan, kırılgan, amorf nesneler var: Sanki tuhaf, tanımsız yaratıklar ya da beden parçaları kendi kafeslerinin içine hapsedilmiş gibi.

"Hâlâ Buradasın"da Hatoum'un geniş kitlelerce bilinen Silence (1994), Deep Throat (1996), Grater Divide (2002), Misbah (2006–2007), Globe (2007) ve Worry Beads (2009) gibi işlerinin yanında, 1985 tarihinde Brixton'da (Londra) gerçekleştirdiği Roadworks başlıklı performansının video dokümantasyonuna da yer veriliyor.