Banksy’nin Görsel Protestosu, Milano MUDEC’te | Yazan Ece Melis Döven
No Ball Games, 2009 – Girl With Red Balloon, 2004
Günümüzün en çok konuşulan ve ilgi uyandıran sanatçılarından Banksy’nin ilk kişisel sergisi geçtiğimiz ay Milano’nun modern sanat müzesi MUDEC’te açıldı. Bilinmeyen kimliği ve tartışma yaratan eserleriyle çağdaş sanatın en ünlü isimlerinden biri o. Savaş, göç, tüketim ve otoriteye karşı çalışmalarıyla dolu, kendisi gibi iddiali bir sergi karşınızda: Görsel Bir Protesto.
Sergi açılalı henüz 1 ay bile olmadı ve şimdiden ziyaretçi akınına uğruyor. Bunun nedenlerinden ilki, MUDEC’teki bu serginin BANKSY’nin bir müzede sergilenen ilk kişisel sergisi olması. (Daha önce yalnızca sanat galerilerinde veya karışık sergilerde yer almış.) İkinci nedeni ise, geçtiğimiz Ekim ayında, sanatçının Girl with Red Balloon ( Kırmızı Balonlu Kız) eserinin Londra Sotheby’s müzayedesi sırasında kendi kendini yok etmesi ve 1.4 milyon dolara satılarak sanat dünyasını sarsması.
[[Video:https://data.arttv.com.tr/ekav/temp/mp4/2018/12/21/3664.mp4
Videoyu izlemek için üzerine TIK'layın.
Yaklaşık 10 yıldır, başta Londra olmak üzere Los Angeles, New York, Berlin gibi birçok şehirdeki duvar resimleriyle dünyada yankı uyandırmasına rağmen; Banksy’nin kim olduğu hala bilinmiyor. Hakkında tek bildiğimiz İngiltere’nin Bristol şehrinden olduğu ve bilinmek kesinlikle istemediği. Neden mi? Çünkü; Banksy’e göre görünmezlik bir süpergüç.
Love Is In The Air, 2003
Banksy’nin sanatına baktığımızda en çok dikkatimizi çeken ironiler oluyor; ama önemli nokta, bu ironilerin izleyiciyi rahatsız etmemesi. Örneğin bir savaş uçağının taktığı pembe kurdele veya küçük bir kız çocuğunun oyuncağına sarılmış gibi bombaya sarılmasındaki ironiklik, durumu hem daha çarpıcı kılıyor hem de dramatize etmediği için rahatsız etmiyor. Bunu sağlayabilmesi ise, Banksy’i Banksy yapan en büyük sebep.
“Guerilla artist” (gerilla sanatçı) olan Banksy için sanatın tek bir kuralı var: sanat eğlenceli ve özgür olmalı. Bu eğlenceli ve özgür sanatın konularını ise genellikle siyaset, göç, kültür ve etik gibi tüm ulusları ilgilendiren meselelerden seçiyor. Böylece sanatçı büyük bir çoğunluğa hitap ediyor ve genç jenerasyon arasında en çok sevilen sanatçılardan biri haline geliyor. Ayrıca kimilerine göre, bilinmeyen kimliğiyle günümüzün mitolojik bir karakterine dönüşüyor.
Barcode, 2004 – Sale Ends, 2017 – Trolleys, 2006 – Trolleys (Colour), 2007Morons, 2006Banksy’nin görsel prostesundaki dikkat çekici konulardan bir diğeri ise; tüketici toplum. Günümüzün barbarlığının tüketim olduğunu söyleyen ve tüketici toplumu eleştiren sanatçı buna Brand(marka) ve Vandalismi(barbarlık) birleştirerek “Brandalism” adını veriyor. Burada bahsettiği tüketici toplum hem kapitalist anlamda hem de sanat piyasası anlamındadır. Sanatın değerini belirleyen müzayedelere karşı olduğu bilinen sanatçı, günümüzde de bunu Kırmızı Balonlu Kız eseri sırasında olduğu gibi göstermeye devam ediyor.Smiley Copper, 2002 – Flying Copper, 2003 – CND Soldiers, 2005
Otorite konusunu oldukça fazla ele alan sanatçı 2000’lerin başında Körfez Savaşı’ndan etkilenerek, polislerden ve askeri birliklerden oluşan birçok çalışma yapmış. İlk bakışta kanatlı birer melek gibi görünen ve gülen suratların arkasındaki maskeye dikkat çekmek istiyor. Kullandığı zıtlıklarla meleklerin silah ve zırhla değil barışla ilgilenmesi gerektiğini anlatıyor. Başka bir deyişle, onların yardım eder gibi görünüp; ama aslında saldırgan hareketler uygulamasını eleştiriyor.
Geçtiğimiz aylarda sosyal medya ve sanat platformlarında adından sıkça bahsedilen bu sanatçının resimleri, baskıları, heykelleri ve sanatçının birçok ülkede yaptığı duvar resimlerinin videosu gibi farklı birçok işinden oluşan görsel protestosunu gezmek ve anlamak kesinlikle etkileyici ve keyifli bir deneyimdi. Sergi 14 Nisan 2019’a kadar devam edecek. Önceden bileti internetten almanızı ve sanatçının protestosunu daha iyi anlamak için sergiyi kulaklık alarak gezmenizi tavsiye ederim.
Choose Your Weapon, 2005Yazan: Ece Melis Döven
