Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi: 1700 Yıllık Miras

Sultanahmet’teki ünlü Defter-i Hakani Nezareti binasında ziyarete açılan Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi yaklaşık 3200 m2 kapalı alana yayılan 13 salonunda, Ayasofya’nın 1700 yıllık tarihini anlatmaktadır.

Müzede, Ayasofya’nın hem Bizans dönemi hem de Osmanlı dönemi, en son teknolojilerin yardımıyla sürükleyici görsel ve işitsel bir deneyim, 23 farklı dil seçeneği ile sunulmaktadır. Aynı zamanda Ayasofya koleksiyonundan büyük kısmı ilk kez sergilenen eserlerin yer aldığı bölüm bulunmaktadır. 

 Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi, Ayasofya’nın zengin tarihini bütünsel bir perspektif ile yaşamak isteyenler için benzersiz bir deneyim sunmaktadır.

 Müzede neler var? 

Müze turu, Bizans'a ayrılan bölüm ile başlamaktadır. Bu bölümde Bizans Devleti’nin kuruluşu, Ayasofya'nın bugüne gelen nihai yapısının inşasından önce ve sonra geçirdiği aşamalar, çağının çok ötesindeki mimarisi ve özellikle de muhteşem kubbesi, ikonoklazma dönemindeki yıkımlar ve Haçlı Seferleri sırasındaki büyük yağma teknolojik ve inovatif yöntemlerle anlatılmaktadır.

Ziyaretçiler şehrin kurucusu Konstantin’den, İmparator Theodosius’a, Ayasofya'nın eşsiz mimarisinin kurucu fikir babası matematikçi İsidorus'tan, mabedin banisi İmparator Jüstinyen'e kadar uzanan isimlerin Ayasofya'nın tarihindeki yeri hakkında bilgi edinebilmektedir.

 

Hadis Kapısı'ndan geçerek ulaşılan Osmanlı bölümü ise Fatih Sultan Mehmet’in Ayasofya’yı nasıl göz bebeği yaptığını anlatan hikâyeyle başlayıp, her padişahın Ayasofya’yı adeta küllerinden yeniden doğan bir eser haline getirdiği katkılarıyla devam etmektedir. Büyük usta Mimar Sinan ve Ayasofya'yı bugünlere taşıyan vizyonu, görsel ve işitsel teknolojilerle sunulurken, dokunuşlarıyla Ayasofya'nın mimarisine ve sanatına değer katan çok sayıda ismin eserleri anlatılmaktadır. Bunun yanı sıra müzede, teknoloji desteği ile hayata geçirilen sanat eserleri de bulunmaktadır. Mimar Sinan’ın mapping tekniğiyle sergilenen ve 12 bin küpten oluşan bir enstalasyonu bunlardan biridir. Ayrıca farklı aynalama teknikleri kullanılarak hayata geçirilen ve ziyaretçilerin Ayasofya Cami’ni boyutlu olarak görmelerini sağlayan “sonsuzluk aynaları” teknoloji, sanat ve tarihin bir sentezi niteliğindedir.

Müzenin sergi salonunda ise Ayasofya’nın dördüncü yüzyıldan bugüne uzanan tarihi, çok önemli bir bölümü ilk kez gösterime sunulan tarihi eser koleksiyonu ile sergilenmektedir. Sergi; kilise, cami, müze ve yeniden cami olarak sıralanarak, toplam 300’e yakın eser dönemlerine göre 4 ayrı bölümde sunulmaktadır. Kronolojik olarak sunulan eserler arasında mabedin damgalı tuğlalarından, mozaiklerinde kullanılan malzemelere, hat levhalarından, tarihi tablolara kadar farklı türlerden çok sayıda orijinal parça yer almaktadır. Özellikle Fatih Sultan Mehmet’in yazdırdığı “Vakfiye”, binlerce yıllık tarihe ayna tutan “İsa ve Meryem İkonaları”, uzun yıllar Seraphim Melek’lerinin yüzlerini örten “Seraphim Kapağı” öne çıkmaktadır. 

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde, 34 yılı aşkın teknoloji tecrübesi ile DEM Müzecilik tarafından hayata geçirilen Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi’nde tarihten, sanata ve mitolojiye pek çok alanda, uzman ekipler bir araya geldi. Müzedeki deneyim, kreatif yönetim ekibi ile birlikte 58 dijital tasarım artisti, 4 sahne tasarım artisti, 8 ressam, 7 farklı besteci ile 8 müzisyen tarafından tasarlandı. Her deneyim salonu için ilgili döneme uygun görsel içeriklere, etnik enstrümanlar çalan birbirinden farklı müzik grupları eşlik etti. Ses deneyimini en üst seviyeye çıkarmak  için konunun uzmanı ses mühendisleri ile birlikte her odaya uygun ses tasarımı yapıldı. Hikaye anlatımı değerli sanatçılar Selçuk Yöntem ve Gülen Karaman ile hayat buldu. 

 

Mimar Sinan

Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi, Uluslararası Ödüller Birliği tarafından düzenlenen ve yaratıcı tasarım, reklamcılık ve dijital medyada mükemmellik ve yeniliği ödüllendiren Muse Creative Awards’ta uluslararası alanda büyük bir başarıya imza attı. Müze, “Sergi Deneyimi” ve “Artırılmış Gerçeklik” olmak üzere iki ayrı kategoride altın ödülün sahibi oldu. Ayrıca ziyaretçi deneyimini geliştiren yenilikçi projeleri değerlendiren Blooloop Innovation Awards ödül programında da “Hikaye Anlatıcılığı ve Kültür” kategorisinde de ödüle layık görüldü. 

.