Sanatla Gökyüzüne Yollanan Dilekler
Dünyaca ünlü çağdaş sanatçı Kutluğ Ataman’ın 18. İstanbul Tiyatro Festivali’ne özel ürettiği “Sılsel”, Türkiye’ye yazılmış mektuplar” projesine en son gününde yetiştim. Sergi mekanına girer girmez Rum İlkokulu’nun muhteşem binasının tavanından dilekler bütün mekanı kaplamıştı.
Rengarenk kumaşlar, farklı farklı düşüncelerin kumaşlara yansıması ile sanata insanların düşünceleri ve katkısıyla ortak olmaları, insanların duygularını sanat ile ifade etmesi çok etkileyici bir atmosfer yaratmıştı.
Kutluğ Ataman’a Mardin ziyareti sırasında, Süryani mahallesinde yaşayan Nasıra Hanım’ın anlattığı hikâye “Sılsel” projesinin çıkış noktası oluşturmuş. Açılışta Kutluğ Ataman, Nasıra Hanım’ın ördüğü parçayı ekleyerek projeyi başlatmış.
“Sılsel”, Mardin’in eski Süryani evlerinin tavanlarına yapılmış gökyüzü tasvirinin de adı, aynı zamanda da kanat çırpması anlamına geliyormuş. O zamanlarda baskılardan dolayı sokağa çıkmaya korkan Süryani vatandaşlar, evlerinin tavanına bu motifi yapar, böylece gökyüzü özlemlerini gidermeye çalışırlarmış.
Ataman ‘‘Sılsel’’ performansıyla, özlediğimiz ortak gökyüzünü elbirliği ile ortak bir performansa dökme ve ifade etme girişimi gerçekleştiriyor. Yani izleyici aynı zamanda bu topluca gerçekleştirilen performansın bir parçası oluyor.
Katılmak isteyenler, eni 45 santimetre olmak şartıyla, istediği uzunluk ve renkteki, örgü ya da dokunmuş bir kumaş parçasını, üzerinde istediği dilde, resim, yazı ya da işleme yer alacak şekilde, dilek, mesaj ya da eleştirilerini, özgürce yaşam dileklerini yazıp, bu ortak gökyüzüne katkıda bulunuyor. Aynı zamanda girişte bir masa üzerinde kumaş parçaları, rengarenk iplikler, boyalar ve fırçalar, makaslar ile mekanda dileklerini dile getirebiliyorlar.
Katılımcıların hazırladığı dilekler arasında TCK tutuklusu Büşra Ersanlı’nın özgürlük dileğinden tutun da, Free Love isteyenlere kadar olan farklı farklı yaşam dilekleri Türkiye mozaiğini oluşturuyor.
Projeye ev sahipliği yapan Rum İlkokulu 19. yüzyıl sonlarında Rum çocukların eğitim ve öğretimine katkı sağlayabilmek amacıyla inşa edilmiş. Neo-klasik mimari üslubuyla İstanbul’un en eski ve son günlerin en gözde semtlerinden Galata’da yer alıyor.
“Türkiye’ye yazılmış mektuplar” alt başlığını taşıyan bu performans, bir sivil tarih dokümanı olarak da tarihe geçiyor. “Sılsel” projesi, daha birçok ortak gökyüzü inşa etmek üzere dünyanın çeşitli ülkelerini de gezip, büyüyerek sanatla evrene dilekler yollamaya devam edecek.
7’ den 70’ e herkesin katılımıyla gerçekleşen Ataman’ın ‘’Sılsel’’ projesi 2 hafta yerine, keşke daha uzun sürebilseydi..
Yazı - Fotoğraflar: İnci Aksoy